Zakład Karny w Cieszynie

Planowanie budowy więzienia w Cieszynie rozpoczęło się już w listopadzie 1858 roku. Jednakże realizację projektu władze austriackie rozpoczęły dopiero w marcu 1881 roku. Ostatecznie, budynek więzienia został oddany do użytku w 1896 roku. Zaledwie kilka lat później, w 1905 roku, w pobliżu, przy ulicy Garncarskiej, zbudowano gmach sądu.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, więzienie zostało przejęte przez nowo utworzone Niepodległe Państwo Polskie. W okresie międzywojennym klasyfikowane było jako jednostka I kategorii. W czasie II wojny światowej, w latach 1939-1945, spełniało rolę oddziału karnego oraz oddziału śledczego, z którego więźniów kierowano do innych zakładów karnych oraz obozów koncentracyjnych. W ciągu okupacji przez cieszyńskie więzienie przewinęło się ponad 12 tysięcy osób.

Do roku 1945 Zakład Karny w Cieszynie nie miał dostępu do kanalizacji. Więźniowie przebywający w małych celach stanowili grupy po 7 osób, natomiast w większych celach osadzano ich znacznie więcej. Ogrzewanie pomieszczeń zapewniały piece kaflowe, a oświetlenia dostarczały lampy gazowe. Na terenie zakładu istniały obiekty takie jak: świniarnia, stolarnia, pracownia koszykarska, wytwórnia makaronu oraz garaże. W więzieniu istniały także dwie kaplice – katolicka i ewangelicka.

W latach 50. XX wieku wyodrębniona część więzienia została przekształcona w Szpital Chorób Płucnych. W latach 80. XX wieku wykonano kapitalny remont, który obejmował modernizację sieci kanalizacyjnej, wodnej i elektrycznej. W każdej celi doprowadzono ciepłą wodę, a w oddziałach szpitalnych zainstalowano oddzielne toalety z umywalkami.

W 1992 roku w obrębie zakładu stworzono część przeznaczoną dla tymczasowo aresztowanych. W sekcji penitencjarnej dostępnych było 155 pomieszczeń, w tym: ambulatorium, gabinet RTG, EKG oraz USG. Osadzeni mogli korzystać z trzech świetlic oraz dwóch punktów bibliotecznych. Szpitalne oddziały dysponowały własnymi łaźniami, co zapewniało odpowiednie warunki sanitarno-epidemiologiczne. Obecnie Zakład Karny jest ogrzewany przez miejską sieć grzewczą, a na terenie jednostki znajdują się również magazyny, warsztaty oraz kuchnia, które zapewniają odpowiednie funkcjonowanie jednostki.

W 1987 roku Zakład Karny w Cieszynie został wpisany do rejestru zabytków architektury. W latach 2005-2007 przeprowadzono gruntowny remont budynku, który obejmował nie tylko modernizację cel, ale i stworzenie kantyny dla osadzonych oraz remont pomieszczeń biblioteki, radiowęzła i kaplicy. Niegdyś kaplica wróciła do swojej pierwotnej lokalizacji sprzed II Wojny Światowej.

W 2005 roku zlikwidowano Szpital Chorób Płucnych, co pozwoliło na zwiększenie pojemności zakładu, która obecnie wynosi 406 miejsc. Każda cela posiada wydzielony, zamykany kącik sanitarny, a także wyposażona jest w głośniki radiowęzła oraz domofony, co umożliwia kontakt z funkcjonariuszem. W każdej celi istnieją również przyłącza pozwalające na odbiór sygnału telewizyjnego.