Kazimierz Popiołek

---

Życiorys

Kazimierz Popiołek był postacią o bogatym dorobku naukowym i edukacyjnym. Urodził się jako syn Franciszka Popiołka, a swoje wykształcenie zdobył na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie ukończył studia. Przed wybuchem II wojny światowej pracował jako nauczyciel w szkołach średnich w województwie śląskim. W czasie konfliktu zbrojnego znalazł się w Warszawie, gdzie aktywnie uczestniczył w tajnym nauczaniu. Warto podkreślić, że był również uczestnikiem powstania warszawskiego, co wpłynęło na jego późniejsze życie – aresztowany w 1944 roku, trafił do obozów koncentracyjnych w Gross Rosen oraz w Litomierzycach.

Po zakończeniu wojny Kazimierz Popiołek podjął pracę jako pracownik naukowy Instytutu Śląskiego. W późniejszych latach kierował Zakładem Historii Śląska w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk. Jego kariera akademicka rozkwitła, gdy został profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1955–1964. Następnie pełnił funkcję kierownika Katedry Historii w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach oraz dyrektora Śląskiego Instytutu Naukowego.

Znaczącą rolę w historii edukacji wyższej w Polsce odegrał jako współorganizator oraz pierwszy rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w latach 1968–1973. Agresywnie rozwijał swoje możliwości naukowe, co zaowocowało nadaniem mu 1 października 1977 roku tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Po jego śmierci, Kazimierz Popiołek został pochowany na cmentarzu ewangelickim przy ul. Francuskiej w Katowicach, w kwaterze 7-3-13a. Jego dorobek i zasługi zostały docenione na tyle, że jedną z auli w budynku Wydziału Nauk Społecznych UŚ w Katowicach nazwano jego imieniem.

Warto także zaznaczyć, że w materiałach dostępnych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej pojawiły się informacje, że w latach 1951–1980 był on zarejestrowany jako tajny współpracownik (informator) Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego oraz Służby Bezpieczeństwa pod pseudonimem „Lech”.

Główne prace

Kazimierz Popiołek był wybitnym badaczem, który poświęcił swoje życie na zgłębianie dziejów Śląska oraz analizy kluczowych wydarzeń tej ziemi. Jego prace są cenione przez historyków i pasjonatów historii. Oto niektóre z nich:

• Trzecie powstanie śląskie (1946),
• Tragedia Śląska w czasie rewolucji husyckiej (1419–1435), Warszawa (1947),
• Śląsk w oczach Gestapo (1948),
• Śląsk w oczach okupanta (1958), Wydawnictwo Śląsk,
• Górnego Śląska droga do wolności (1967),
• Śląskie dzieje, Warszawa-Kraków PWN (1976),
• Encyklopedia powstań śląskich, Opole (1982),
• Historia Śląska od pradziejów do 1945 roku, Śląski Instytut Naukowy (1984) ISBN 83-216-0151-0,
• Polskie dzieje Śląska, Instytut Śląski w Opolu (1986).

Odznaczenia (wybrane)

Kazimierz Popiołek otrzymał wiele ważnych odznaczeń, które potwierdzają jego wkład w rozwój kraju.

Wśród honorów, które mu nadano, można wymienić:

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Order Sztandaru Pracy I klasy (dwukrotnie),
• Medal Komisji Edukacji Narodowej,
• Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”,
• Medal Rodła (pośmiertnie, 1988).

---

Oceń: Kazimierz Popiołek

---