I Liceum Ogólnokształcące im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie

Szkoły

I Liceum Ogólnokształcące im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie to instytucja o bogatej tradycji, uważana za jedną z najstarszych publicznych szkół ponadpodstawowych o świeckim charakterze w regionie Śląska. Szkoła ta, z pełnym zaangażowaniem i pasją, stanowi miejsce, gdzie młodzi ludzie mogą rozwijać swoje umiejętności i wiedzę w przyjaznej atmosferze.

Jako instytucja o długiej historii, I Liceum jest synonimem wysokiej jakości edukacji, a także miejscem, które z powodzeniem łączy tradycję z nowoczesnymi metodami nauczania.

Historia

Historia szkoły średniej w Cieszynie sięga końca XIX wieku. Powstała z inicjatywy Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego, która zaistniała w 1885 roku jako placówka prywatna. W 1895 roku do Wiednia udała się delegacja włościan śląskich, prowadzona przez dr. Włodzimiera Lewickiego, aby złożyć petycję u ministra oświaty Edwarda Rittnera. To działanie okazało się skuteczne, co zaowocowało otwarciem 10 października tego samego roku Pierwszego Gimnazjum Polskiego w Cieszynie, z siedzibą w gmachu przy obecnej ul. Stalmacha.

W 1903 roku odbyła się pierwsza matura, którą zdały pomyślnie tylko dziewiętnastka uczniów. Począwszy od 1 września tego roku, gimnazjum zyskało status szkoły państwowej. W kolejnych latach, uczelnia była wspierana przez polskich darczyńców, w tym zasłużonego dla spawalnictwa inżyniera Stanisława Olszewskiego, który był pionierem wielu metod spawania.

Po I wojnie światowej, szkoła została przeniesiona do budynku przy pl. Słowackiego, gdzie wcześniej mieścił się sztab armii austriackiej. W 1919 roku, w wyniku napięć związanych z wkroczeniem wojsk czeskich do Śląska Cieszyńskiego, wielu uczniów wstąpiło do wojska polskiego, co doprowadziło do likwidacji klas od trzeciej do ósmej na kilka lat. Po ustabilizowaniu sytuacji, 16 stycznia 1929 roku, placówka została podzielona na dwie części; jedna z nich kontynuuje tradycje dzisiejszego II Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Cieszynie.

W 1938 roku, po przywróceniu Zaolzia Polsce, placówka została przeniesiona do zachodniej części miasta. W okresie II wojny światowej, budynek szkoły został zajęty przez niemieckie Towarzystwo Górniczo-Hutnicze. Po wojnie, w okresie przygotowań do 50-lecia istnienia, uczniowie uczestniczyli w kursach, aby nadrobić zaległości w nauce, a obchody rocznicy miały miejsce dopiero w 1946 roku.

W 1948 roku powstała tzw. jedenastolatka, powstała w wyniku połączenia szkoły podstawowej oraz średniej. Stan ten utrzymywał się przez cztery lata, po czym klasy od pierwszej do siódmej przeniesiono do nowego budynku na pl. Wolności, gdzie dzisiaj mieści się SP 4. Reszta klas utworzyła Liceum Ogólnokształcące męskie. W 1953 roku wszystkie szkoły zostały zintegrowane w jeden twór, któremu w 1958 roku nadano imię Antoniego Osuchowskiego.

Na skutek reformy edukacyjnej w 1965 roku, szkoła została ponownie podzielona, stając się Liceum Ogólnokształcącym im. A. Osuchowskiego w Cieszynie oraz Szkołą Podstawową nr 1 im. A. Osuchowskiego. W 1979 roku, liceum połączono z Liceum Medycznym, tworząc Zespół Szkół im. A. Osuchowskiego w Cieszynie. Natomiast w 1989 roku powstała filia szkoły w Skoczowie, która uzyskała samodzielność w 1992 roku.

Dyrektorzy

W historii I Liceum Ogólnokształcącego im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie, lista dyrektorów odgrywa istotną rolę w kształtowaniu tradycji edukacyjnej tej placówki. Przez lata funkcję tę pełnili różni ludzie, z których każdy wniósł coś unikalnego do rozwoju szkoły. Do najważniejszych dyrektorów zaliczają się:

  • Piotr Parylak,
  • Józef Winkowski (1901–1906),
  • Wiktor Schmidt (1906–1917),
  • Ernest Farnik (1918),
  • Franciszek Popiołek (1919–1931),
  • Franciszek Bogocz (1931–1938),
  • Jan Kotajny,
  • Jan Kuchejda,
  • Gustaw Halama,
  • Henryk Mróz,
  • Jerzy Habryka,
  • Mateusz Czupryna,
  • Janusz Łukomski-Prajzner,
  • Jolanta Dawidowicz-Macura.

Każdy z tych dyrektorów przyczynił się w różnorodny sposób do historii i osiągnięć tej szkoły, co czyni ją miejscem pełnym tradycji i wartości edukacyjnych.

Absolwenci

Wśród wyróżniających się absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie, odnajdują się postacie, które odniosły znaczące sukcesy w różnych dziedzinach życia społecznego, kulturowego i naukowego.

  • Franciszek Bogocz (1903) – przyszły dyrektor tejże szkoły, który stał się autorytetem w zakresie pszczelarstwa i sadownictwa,
  • Emanuel Grim (1904) – polski ksiądz rzymskokatolicki, dramaturg oraz aktywny działacz społeczny,
  • Oskar Michejda (1904) – ksiądz oraz publicysta, który angażował się w działalność narodową,
  • Leon Wolf (1904) – uzyskany doktor prawa, pełniący funkcje w sferze społeczno-politycznej,
  • Eugeniusz Brzuska (1905) – ksiądz katolicki oraz działacz narodowy i społeczny,
  • Karol Kotula (1905) – biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, pisarz i społecznik,
  • Jan Kubisz (1905) – doktor chirurgii, który zajął stanowisko dyrektora Szpitala Śląskiego, a także zaangażował się w działania społeczne,
  • Kornel Michejda (1905) – profesor chirurgii oraz Rektor Akademii Medycznej w Krakowie,
  • Tadeusz Dyboski (1909) – doktor nauk medycznych i dyrektor Kliniki Dermatologicznej UJ w Krakowie, a także polityk i działacz społeczny,
  • Józef Ostruszka (1909) – doktor nauk prawnych, który pełnił rolę sędziego, prokuratora i prezesa Sądu Okręgowego w Białymstoku w latach 1932-1939,
  • Józef Dziech (1910) – filolog klasyczny oraz oficer Legionów Polskich i Wojska Polskiego,
  • Józef Niemiec (1911) – humanista, nauczyciel oraz działacz ZG PZKO na Zaolziu,
  • Jan Ciachotny (1915) – popularyzator radiotechniki, który do 1939 roku był pracownikiem technicznym Polskiego Radia,
  • Władysław Macura (1915) – kompozytor oraz muzykolog, kierownik orkiestry Polskiego Radia,
  • Wiktor Niemczyk (1918) – ksiądz docent, biblista, oraz organizator Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie,
  • Alfred Tomanek (1919) – doktor nauk medycznych, lekarz wojskowy w Polskich Siłach Zbrojnych w Bombaju i w Anglii,
  • Henryk Unucka (1919) – doktor inżynier mechaniki, który pracował w General Electric w Montrealu w USA,
  • Kazimierz Popiołek (1921) – profesor, prorektor UJ, rektor UŚ, dyrektor Śląskiego Instytutu Naukowego i historyk,
  • Jan Kotajny (1923) – dyrektor szkoły w latach 1938-1939 oraz 1945-1950,
  • Alojzy Gembala (1923) – profesor, prorektor WSP w Opolu i historyk,
  • Henryk Kania (1923) – profesor medycyny oraz chirurg z Akademii Medycznej w Gdańsku,
  • Jerzy Kukucz (1923) – pionier rybołówstwa dalekomorskiego, założyciel „Dalmoru”, profesor SGGW,
  • Józef Pieter (1924) – profesor oraz rektor WSP w Katowicach,
  • Alojzy Targ (1925) – doktor historii, bibliograf, żołnierz Armii Krajowej oraz członek Delegatury Rządu na Kraj,
  • Andrzej Wantuła (1925) – biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego,
  • Rudolf Ramsza (1926) – filolog i nauczyciel w wielu gimnazjach, od 1945 do 1959 pracował w I LO im. A. Osuchowskiego,
  • Ludwik Brożek (1927) – doktor filozofii, kustosz muzeum w Cieszynie oraz autor wielu prac naukowych,
  • Jerzy Berek (1935) – działacz społeczny,
  • Jan Skrzypek (1947) – profesor medycyny,
  • Jan Drabina (1956) – historyk oraz profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego,
  • Franciszek Kępka (1958) – znany lotnik szybowcowy.

Przypisy

  1. Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, Suplement [tom IV], Cieszyn 2014, s. 130.
  2. Bolesław Orłowski: Stanisław Olszewski (1852-1898). [w:] Inżynierowie polscy XIX i XX wieku, 100 najwybitniejszych polskich twórców techniki (red. Józej Piłatowicz), 2001, s. 179-181. [dostęp 21.01.2014 r.]
  3. F. B.. Z żałobnej karty. Ś. p. Józef Winkowski. „Przegląd Pedagogiczny”, s. 65, Nr 4 z 01.03.1937 r.
  4. Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 28, s. 3, 13.10.1895 r.
  5. Stanisław Olszewski: wspomnienie pośmiertne, "Tygodnik Ilustrowany" nr 34. Warszawa: 1898, s. 600.
  6. Gimnazyum polskie w Cieszynie. „Słowo Polskie”, s. 3, Nr 354 z 21.07.1902 r.
  7. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 3.

Oceń: I Liceum Ogólnokształcące im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie

★★★★★
Średnia ocena:4.46 Liczba ocen:19