Biblioteka Tschammera, znana również jako Bibliotheca Tschammeri, to wyjątkowy zabytek kultury, który dostarcza cennych świadectw historii ewangelicyzmu w Polsce. Jest to najstarsza i największa zabytkowa biblioteka ewangelicka w kraju, a jej siedziba mieści się w malowniczym Cieszynie, który jest znany z bogatej historii i tradycji kulturowej.
Biblioteka ta stanowi integralną część Muzeum Protestantyzmu w Cieszynie, gdzie odwiedzający mogą zaznajomić się z różnorodnymi zbiorami oraz historią społeczności protestanckiej tego regionu. Muzeum to nie tylko gromadzi eksponaty, ale także kształtuje świadomość o dziedzictwie ewangelickim w Polsce.
Warto zaznaczyć, że Biblioteka Tschammera jest częścią Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Cieszynie, która odgrywa kluczową rolę w życiu religijnym i kulturalnym wspólnoty ewangelickiej w tym mieście. Dzięki tym instytucjom, zbiory biblioteki mają szansę na przetrwanie i kontynuowanie swojej misji edukacyjnej dla przyszłych pokoleń.
Historia
Biblioteka, której historia sięga XVIII wieku, została założona na podstawie testamentu prawnika Bogumiła Rudolfa Tschammera (1711–1787). Jest to wyjątkowy zbiór, który mieści w sobie książki wielu pastorów, przedstawicieli szlachty, nauczycieli oraz innych wiernych kościoła ewangelickiego o narodowości niemieckiej, polskiej i czeskiej.
W skład tej biblioteki weszły całe księgozbiory ewangelickich duchownych oraz laików. Wśród nich można wymienić m.in. Georga Greupnera (zm. 1717), Jerzego Fryderyka Bludowskiego (1655–1730), Rudolfa Wrzecionkę (1865–1946), Jana Stonawskiego (1870–1957) oraz Oskara Michejdy (1885–1966). Biblioteka ta była pionierską instytucją w Cieszynie, ponieważ jako pierwsza została przekazana na użytek publiczny.
Od momentu swojego powstania, biblioteka nieprzerwanie znajduje się w Kościele Jezusowym w Cieszynie, stanowiąc istotny element kulturowego dziedzictwa regionu.
Zbiory
W zbiorach Biblioteki Tschammera znajduje się ponad 23 tysiące tomów, w tym 5 inkunabułów oraz niemal 5000 starych druków. Ponadto, biblioteka dysponuje 322 rękopisami bibliotecznymi. Zdecydowana większość z tych zbiorów dotyczy dziedzin prawa, historii oraz teologii. Warto zaznaczyć, że katalogi biblioteki są niekompletne, co znacząco utrudnia ich efektywne wykorzystanie.
Na podstawie katalogu z 1786 roku, wiadomo, że biblioteka posiadała 640 książek. Niestety, katalog z 1801 roku nie zachował się do naszych czasów. W 1829 roku zbiory wzrosły do 3210 książek, a do 1848 roku osiągnęły liczbę 3689. Katalog sporządzony na początku lat 30. XX wieku przezJana Wantułęwyliczał 5160 pozycji w pełni opracowanych oraz 840, które zostały ułożone na półkach i ponumerowane.
W 2007 roku Biblioteka Tschammera rozpoczęła realizację projektu pod nazwą „Ochrona i konserwacja cieszyńskiego dziedzictwa piśmienniczego”. Dwa lata później, w 2009 roku, biblioteka stała się częścią Muzeum Protestantyzmu – Biblioteki i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie.
Bibliotekarze
W gronie bibliotekarzy, którzy pozostawili ślad w historii Biblioteki Tschammera, można wymienić kilka wybitnych postaci. Wśród nich znajduje się Carl Georg Rumi, który zmarł w 1806 roku. Jego wkład w rozwój biblioteki jest doskonale znany. Kolejną osobą jest Jan Broda, który również odegrał znaczącą rolę w funkcjonowaniu tej instytucji.
Warto również wspomnieć Grażynę Ciompę-Wucką, Jolantę Sztuchlik oraz Marcina Gabrysia, którzy przyczynili się do rozwoju oraz popularyzacji biblioteki. Ich pasja i zaangażowanie przyczyniły się do wzbogacenia zbiorów oraz atrakcyjności oferty bibliotecznej.
Przypisy
- Strona główna. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Cieszynie. [dostęp 20.03.2018 r.]
Oceń: Biblioteka Tschammera