Pomnik pomordowanych w 1942 roku w Cieszynie stanowi ważny symbol pamięci o bohaterach, którzy poświęcili swoje życie w walce o wolność i niepodległość Polski.
Monument ten został wzniesiony w celu uhonorowania 24 żołnierzy Związku Walki Zbrojnej Armii Krajowej, którzy zostali tragicznie zabici przez niemieckie wojska w dniu 20 marca 1942 roku.
Znajduje się on w parku miejskim, położonym nad rzeką Olzą, co nadaje mu szczególne miejsce w przestrzeni publicznej Cieszyna oraz ułatwia mieszkańcom i turystom oddanie hołdu zamordowanym.
Historia
W parku miejskim Pod Wałką miało miejsce tragiczne wydarzenie w historii Cieszyna. 20 marca 1942 roku, hitlerowcy dokonali brutalnej egzekucji 24 Polaków, którzy byli żołnierzami zbrojnego podziemia. Wśród ofiar znajdowało się dziewiętnastu mężczyzn przywiezionych z więzienia w Mysłowicach. Podczas transportu ulicami Cieszyna, więźniowie odważnie śpiewali „Jeszcze Polska nie zginęła…”. Kolejni pięciu skazanych na śmierć przybyło na miejsce egzekucji prosto z cieszyńskiego więzienia.
Aby uniemożliwić więźniom wykrzykiwanie haseł patriotycznych, władze niemieckie podjęły drastyczne kroki. Nakazano lekarzowi Heinrichowi Boreniokowi zwiotczenie ich języków poprzez zastrzyki, co miało zapobiec głośnym okrzykom. Jednak niektórzy z więźniów, mimo tego przerażającego zabiegu, zdołali wołać przed śmiercią: „Niech żyje Polska!”.
Na miejsce egzekucji wezwano także wszystkich polskich mieszkańców Cieszyna, którzy odmówili podpisania Volkslisty. Wśród zabitych żołnierzy znajdowały się osoby pochodzące z terenu Śląska Cieszyńskiego, które oddały życie za wolność.
| Imię i nazwisko | Miejscowość |
|---|---|
| Józef Bolek | Godziszów |
| Adolf Chlebek | Guty |
| Józef Czepczor | Łyżbice |
| Wilhelm Dworok | Kaczyce |
| Alfons Fójcik | Cierlicko Górne |
| Rudolf Gabzdyl | Pogwizdów |
| Jan Gaszek | Godziszów |
| Jan Halama | Wisła |
| Rudolf Branny-Heller | Brenna |
| Karol Jadwiszczok | Ligotka Kameralna |
| Benedykt Kabiesz | Kaczyce Górne |
| Rudolf Kozyra | Cieszyn |
| Jan Koźba | Czechowice |
| Jan Kuśnierz | Guty |
| Leopold Leśniara | Poręba |
| Jan Martynek | Mosty koło Jabłonkowa |
| Paweł Morżoł | Bystrzyca |
| Karol Piechaczek | Cieszyn |
| Karol Przywara | Pogwizdów |
| Rudolf Szostok | Wiślica |
| Alojzy Szotkowski | Mosty koło Jabłonkowa |
| Józef Wałach | Wędrynia |
| Alojzy Zuberek | Cieszyn |
| Alojzy Żebrok | Pogwizdów |
Rocznica tej tragicznej egzekucji, odbywa się co roku przy Pomniku Pod Wałką. Uroczysty apel gromadzi władze miasta oraz przedstawicieli organizacji kombatanckich, co jest niezwykle ważnym aspektem pamięci o tych, którzy oddali życie w walce o ojczyznę.
Przypisy
- Dorota Krehut-Raszyk: Cieszyn: W rocznicę egzekucji pod Wałką. beskidzka24.pl, 20.03.2018 r. [dostęp 10.05.2018 r.]
- 74. rocznica egzekucji Pod Wałką. gazetacodzienna.pl, 21.03.2016 r. [dostęp 10.05.2018 r.]
- Cieszyn: Uroczysty apel Pod Wałką. wiadomosci.ox.pl, 21.03.2015 r. [dostęp 10.05.2018 r.]
- Uroczysty Apel „Pod Wałką". cieszyn.pl, 20.03.2015 r. [dostęp 10.05.2018 r.]
- W Cieszynie pamiętamy o bohaterach wojennych. cieszyn.pl, 20.03.2015 r. [dostęp 10.05.2018 r.]
- Przemysław Szczepanek: Historia nie zapomina o ofiarach mordu w parku Pod Wałką. gazetacodzienna.pl, 21.03.2011 r. [dostęp 10.05.2018 r.]
- Uroczystości pod Wałką. macierz.cieszyn.pl, 21.03.2011 r. [dostęp 10.05.2018 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Pomniki":
Uliczka Cieszyńskich Kobiet | Pomnik Leopolda Szersznika w Cieszynie | Pomnik Chrystusa Króla w Cieszynie | Nike cieszyńska | Pomnik Mieszka I w CieszynieOceń: Pomnik pomordowanych w 1942 w Cieszynie