Oswald Madecki, urodzony 28 lutego 1920 roku w Cieszynie, był znaczącą postacią w dziedzinie medycyny oraz działalności misyjnej w Polsce. Jego życie zakończyło się 11 listopada 1985 roku.
W trakcie swojej kariery Madecki pełnił funkcję kierownika Szpitala Najświętszego Serca w Abeokucie, gdzie poświęcił się pomaganiu innym oraz propagowaniu idei humanitaryzmu wśród najbardziej potrzebujących.
Życiorys
Oswald Madecki przyszedł na świat 28 lutego 1920 roku w Cieszynie. Jego ojcem był Franciszek Madecki, który pełnił funkcję administratora sanatorium przeciwgruźliczego, natomiast matka Elżbieta (z domu Ulrich) miała powiązania rodzinne z drem Janem Kubiszem, dyrektorem Szpitala Śląskiego w Cieszynie. W rodzinie Oswalda można było zauważyć zdobycze i osiągnięcia – jego brat zdecydował się na życie zakonne w zakonie jezuitów, a siostra zrobiła karierę jako profesor biochemii Akademii Medycznej w Lublinie.
W 1951 roku Madecki zdobył dyplom lekarza Akademii Medycznej we Wrocławiu. Przez siedem lat, aż do 1958, pracował na oddziale chirurgicznym szpitala w Siemianowicach. W tym czasie zrodziła się w nim idea, aby swoje życie związać z pracą medyczną w jednym z państw rozwijających się. Dzięki współpracy z niemieckimi instytucjami zajmującymi się wsparciem w działalności medycznej w Nigerii, zrealizował swoje plany, współpracując z Misyjnym Instytutem Medycznym w Würzburgu oraz Instytutem Medycyny Tropikalnej Uniwersytetu w Tübingen.
W październiku 1958 roku, posiadając paszport turystyczny, Madecki wyruszył w podróż do Austrii, następnie przedostał się do Włoch, a stamtąd do Francji. 21 listopada dotarł do Niemiec i tam nawiązał bezpośredni kontakt z Misyjnym Instytutem Medycznym. W lipcu 1959 dotarł do Abeokuty, gdzie miał rozpocząć pracę w szpitalu, który istniał już od XIX wieku. Po przyjeździe do Nigeryjskiego stanu Ogun zastał trudne warunki, co skłoniło go do podjęcia decyzji o budowie nowoczesnego szpitala. W tej kwestii zainicjował zbiórkę funduszy i odwiedzał różne kraje Afryki Zachodniej, aby zdobyć wiedzę na temat budowy placówek medycznych w warunkach tropikalnych. W trakcie tego procesu udało mu się zgromadzić materiał badawczy na temat malarii, co przyczyniło się do uzyskania doktoratu medycyny na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Tübingen w 1966 roku.
W 1966 roku w Lantoro, w dzielnicy Abeokuty, Madecki zainicjował budowę kompleksu szpitalnego dysponującego 330 łóżkami. Rozbudowie szpitala towarzyszyła także modernizacja leprozorium. Nie tylko organizował środki finansowe, ale również aktywnie uczestniczył w procesie projektowania i realizacji budowy. Jego talent artystyczny przyczynił się do estetyki niektórych budynków, w tym kaplicy szpitalnej. O pomoc finansową ubiegał się głównie u niemieckich instytucji oraz osób prywatnych, a także u nigeryjskich organizacji religijnych i charytatywnych, włącznie z arcybiskupem Lagos i europejskimi przedsiębiorstwami działającymi na terenie Nigerii. Część swojego wynagrodzenia również przeznaczał na ten cel. Cały kompleks szpitalny został ukończony w 1970 roku.
W obliczu licznych przypadków gruźlicy wśród pacjentów, dr Madecki podjął się budowy ośrodka leczniczo-badawczego w dziedzinie chorób płuc, którego prace rozpoczęły się w 1981 roku. Budynek, który miał 125 łóżek oraz zaplecze laboratoryjne, otwarto w 1986 roku, już po jego śmierci. Była to pierwsza tego typu placówka w całej Afryce Zachodniej. Niestety w 1985 roku obiegły go fatalne wiadomości – osunięcie się na chorobę zakończyło jego życie 11 listopada tego roku. Zgodnie ze swoją wolą, zostało mu zapewnione miejsce spoczynku w Abeokucie.
W szpitalu, który stworzył, osobiście zdołał pozyskać wielu lekarzy, w tym grupę Polaków. Równocześnie część pielęgniarek sprowadzono z Irlandii dzięki wsparciu z katolickiej misji. Sam Oswald Madecki stał się częścią zakonu trzeciego i z entuzjazmem angażował się w pomoc nigeryjskim sierotom, pokrywając koszty ich życia oraz edukacji.
Postać Oswalda Madeckiego pojawia się także w literaturze; wksiążce Ewy Szumańskiej pt. „Miłość w odcieniu ochry” zawarte są opisy zarówno jego sylwetki, jak i szpitala w Abeokucie.
Odznaczenia
Oswald Madecki, postać znana i ceniona, jest laureatem licznych odznaczeń, które odzwierciedlają jego wkład w społeczność oraz działania na rzecz dobra publicznego. Poniżej przedstawiamy listę jego wyróżnień:
- tytuł Chief Agbeji of Egbaland, który został mu nadany przez króla regionu Egba Alake,
- Order Świętego Grzegorza Wielkiego,
- Order Zasługi Pierwszej Klasy Republiki Federalnej Niemiec,
- Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, który został przyznany pośmiertnie.
Upamiętnienie
Oswald Madecki pozostawił trwały ślad w polskiej przestrzeni miejskiej, będąc patronem ulicy w Abeokucie oraz reprezentacyjnej alei w Cieszynie.
Jego znaczenie jest również podkreślone przez utworzenie Ośrodka Przeciwgruźliczego, którego nazwa oddaje hołd jego osobie. W tym miejscu umieszczono specjalnie dedykowaną mu tablicę pamiątkową, aby przyciągać uwagę przyszłych pokoleń do jego wkładu w ochronę zdrowia.
W Połańcu działa także Fundacja Ochrony Zdrowia imienia dra Oswalda Madeckiego, która kontynuuje jego misję, przyczyniając się do poprawy systemu ochrony zdrowia w regionie.
Przypisy
- Fundacja Ochrony Zdrowia im. Dr Oswalda Madeckiego. ngo.pl. [dostęp 07.09.2012 r.]
- Development and clinical evaluation of fast tests for tuberculosis diagnosis. europa.eu. [dostęp 29.02.2012 r.]
- Cieszyn, Madeckiego Oswalda al.. mapa.targeo.pl. [dostęp 29.02.2012 r.]
- Aleksandra Błahut-Kowalczyk: Mój ojciec chrzestny. jednota.pl, 2003 r. [dostęp 29.02.2012 r.]
- Ewa Szumańska: Miłość w odcieniu ochry. Warszawa: Czytelnik, 1979 r. s. 124-143.
- Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997 r. s. 152.
- Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997 r. s. 153.
- Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997 r. s. 154.
- Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997 r. s. 155.
- Jacek Machowski, Zygmunt Łazowski, Witold Kozak: Polacy w Nigerii. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1997 r. s. 156.
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Friedrich Silberstein | Oskar Liszka | Jan Jerzy GlajcarOceń: Oswald Madecki